ابوالفتح كمال الدين موسي بن يونس معروف به ابن منعه، فقيهِ شافعي، طبيب، منجم و رياضي دان مسلمان در سال 551 ق در موصِل عراق به دنيا آمد. پس از فراگيري علوم مقدماتي در زادگاه خود، راهي بغداد گرديد و در مدرسه‏ي نظاميه‏ي آن شهر به تكميل تحصيلات خود پرداخت. ابن يونس در عصري كه دوره‏ي شكوفايى علمي در تمدن اسلامي به شمار مي‏رفت، در علوم و فنون گوناگون، صاحبِ دانش و مهارت بود به طوري كه حَنَفيان نزد او فقه حنفي مي‏آموختند و يهوديان و مسيحيان در تفسير تورات و انجيل به او رجوع مي‏كردند. اين دانشمند مسلمان پس از اتمام تحصيلات خود، در قاهره به تدريس پرداخت و آثار فراواني را تأليف نمود. اسرار السلطانيه، عيون المنطق و مفردات الفاظ القانون از آن جمله‏اند.